Nghiên cứu tình hình sử dụng thuốc trong điều trị tăng huyết áp kèm đái tháo đường ở bệnh nhân ngoại trú tại Trung tâmY tế thành phố Long Xuyên năm 2021

Abstract

Đặt vấn đề: Quá trình điều trị tăng huyết áp (THA) kèm đái tháo đường (ĐTĐ) type 2 là một quá trình lâu dài, cần kết hợp điều chỉnh chế độ ăn uống, vận động thể lực và sử dụng thuốc. Hiện nay thuốc điều trị tăng huyết áp kèm đái tháo đường được sử dụng phong phú đa dạng về dược chất, dạng bào chế. Lựa chọn sử dụng thuốc THA kèm ĐTĐ một cách hợp lý và hiệu quả vẫn còn là một thách thức trong điều trị. Mục tiêu: 1.Xác định thực trạng sử dụng thuốc trong điều trị ở bệnh nhân tăng huyết áp kèm đái tháo đường tại khoa khám ngoại trú Trung tâm Y tế thành phố Long Xuyên năm 2021. 2.Xác định tỷ lệ và mức độ tương tác thuốc trên bệnh nhân tăng huyết áp kèm đái tháo đường điều trị ngoại trú tại Trung tâm Y tế thành phố Long Xuyên năm 2021. 3.Đánh giá kết quả kiểm soát huyết áp, đái tháo đường và một số yếu tố liên quan sự tương tác thuốc trong điều trị bệnh tăng huyết áp kèm theo đái tháo đường tại phòng khám ngoại trú tại Trung tâmY tế thành phố Long Xuyên năm 2021. Phương pháp nghiên cứu: Mô tả cắt ngang-hồi cứu, không can thiệp, thời gian từ ngày 24/3/2021 đến 24/12/2021 Kết quả: Trước khi khảo sát thực trạng sử dụng thuốc tại Trung tâm Y tế thành phố Long Xuyên, chúng tôi thống kê các đặc điểm chung của 403 đơn thuốc bệnh nhân trong mẫu nghiên cứu ban đầu, kết quả thu được sau: 1.Đa phần là những đơn thuốc bệnh nhân tăng huyết áp và đái tháo đường được phát hiện bệnh trong khoảng thời gian từ 1-5 năm chiếm tỷ lệ lần lượt là 50,4% và 43,4%. Khoảng thời gian mắc bệnh đái tháo đường từ 6-10 năm trên 10 năm đều là 24,1%, thời gian mắc bệnh tăng huyết áp từ 6-10 năm và 10 năm lần lượt là 23,3% là 18,4%. 2.Trong 403 đơn thuốc bệnh nhân, có khoảng gần một nữa số đơn thuốc bệnh nhân là tăng huyết áp độ 1 với tỷ lệ 48,6%, kế đến là huyết áp bình thường cao chiếm 19,4%, khoảng 12,4% bệnh nhân có huyết áp bình thường và huyết áp tối ưu, tỷ lệ bệnh nhân tăng huyết áp độ 3 thấp chỉ có 4,7%. 3.Trong các cặp tương tác ở mức 1-mức nặng xuất hiện nhiều nhất là aspirin-enalapril chiếm tỷ lệ 6,7% và thấp nhất là aspirin-captopril chiếm tỷ lệ là 0,5%. 4.Trong 403 đơn thuốc được khảo sát, đơn thuốc từ 3-5 thuốc có tỷ lệ tương tác cao nhất là 68,7%. Số lượng cặp tương tác thuốc được ghi nhận nhiều trong đơn thuốc phối hợp từ 3 đến 7 thuốc chiếm đến 96,7%. Kết luận: Việc sử dụng thuốc điều trị trên bệnh nhân ĐTĐ mắc kèm THA. Trong mẫu khảo sát của chúng tôi có 3 hoạt chất điều trị ĐTĐ và 21 hoạt chất điều trị THA. Trong đó metformin, gliclazid là thuốc điều trị ĐTĐ được sử dụng nhiều nhất, không có insulin. Về điều trị THA, nhóm UCTT được sử dụng nhiều nhất chiếm tỷ lệ 76,1%, nhóm lợi tiểu được sử dụng ít nhất với tỷ lệ 18,1%. Đề xuất: 1.Tăng cường công tác dược lâm sàng tại Trung tâm Y tế thành phố Long Xuyên. Dược sĩ lâm sàng có thể tư vấn cho các bác sĩ góp phần vào việc kê đơn hợp lí cho bệnh nhân. 2.Tăng cường công tác quản lí bệnh nhân điều trị ngoại trú để nâng cao chất lượng điều trị đồng thời tuyên truyền, giáo dục bệnh nhân trong chế độ ăn uống, sinh hoạt và có tinh thần hợp tác cùng bác sĩ để việc điều trị được hiệu quả.