Khảo sát thực trạng kê đơn thuốc điều trị bệnh đái tháo đường típ 2 và sự tuân thủ điều trị của bệnh nhân tại Huyện Châu Thành, Tỉnh Đồng Tháp năm 2021

Abstract

Mục tiêu nghiên cứu: Khảo sát tình hình sử dụng thuốc và đánh giá mức độ tuân thủ điều trị của bệnh nhân đái tháo đường típ 2 tại tuyến cơ sở của Huyện Châu Thành, Tỉnh Đồng Tháp Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang và hồi cứu trên 200 đơn thuốc điều trị ngoại trú và phiếu khảo sát tuân thủ điều trị của bệnh nhân đái tháo đường típ 2. Kết quả nghiên cứu: Nhóm tuổi mắc bệnh chiếm tỷ lệ cao nhất là 60-69 tuổi (38,5%) trong mẫu nghiên cứu. Bệnh nhân nữ chiếm tỷ lệ 63%. Thời gian mắc bệnh trên 5 năm chiếm 53,5%. Tăng huyết áp là bệnh mắc kèm phổ biến (70,5%). Kết quả ghi nhận việc chỉ định metformin là 94% và các sulfonylure là 41.5%. Phác đồ đơn trị liệu chiếm 64,5% và phác đồ phối hợp chiếm 35,5%. Có 69% bệnh nhân không đạt mục tiêu điều trị (glucose máu, HbA1c). Không gặp trường hợp nào có tương tác thuốc ở mức độ chống chỉ định hoặc nghiêm trọng. Về khảo sát kiến thức về thuốc, kết quả ghi nhận 63,5% bệnh nhân biết tên loại thuốc đang dùng; 85% bệnh nhân biết tác dụng điều trị và 59% biết cách dùng và thời điểm dùng thuốc. Tuy nhiên chỉ 17% bệnh nhân có kiến thức về các tác dụng phụ và biết cách xử trí. Về đánh giá mức độ tuân thủ điều trị, nghiên cứu ghi nhận 29,5% bệnh nhân tuân thủ tốt, tuân thủ trung bình chiếm 27,5% và tuân thủ kém chiếm 43%. Có 53,5% bệnh nhân cho biết đã từng quên uống thuốc. Có mối liên quan đạt ý nghĩa thống kê giữa mức độ tuân thủ và HbAlc của bệnh nhân (p = 0,004) và tương tự giữa việc tuân thủ điều trị và kết quả glucose máu lúc đói (p = 0,001). Về tuân thủ không dùng thuốc; 44,5% bệnh nhân thường xuyên (>4 lần/tuần) ăn các thực phẩm có chỉ số tăng đường huyết nhanh; 69,5% bệnh nhân không hút thuốc lá và uống rượu bia; chỉ 7,5% bệnh nhân tập thể dục mỗi ngày. Kết luận: Kết quả nghiên cứu của đề tài cung cấp những số liệu về thực trạng sử dụng thuốc điều trị đái tháo đường típ 2 tại các trạm y tế cơ sở. Tỷ lệ bệnh nhân tuân thủ điều trị còn khá thấp nên cần có các biện pháp quản lý cùng hoạt động tư vấn điều trị phù hợp nhằm cải thiện mức độ tuân thủ điều trị.